Οι περισσότεροι ποταμοί του πλανήτη μαστίζονται από τη μόλυνση, την αστικοποίηση και την υπερεκμετάλλευση, και τα τεράστια κεφάλαια που έχουν επενδυθεί στις αναπτυγμένες χώρες για την αντιμετώπισή τους συχνά υποκρύπτουν την απειλή που επικρέμαται για τη βιοποικιλότητα, υπογραμμίζεται σε έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα.
Από τους 47 πιο σημαντικούς ποταμούς, σχεδόν το μισό γλυκό νερό της υφηλίου, οι 30 κρίνονται πως είναι τουλάχιστον «κατά το ήμισυ» απειλούμενοι. Οκτώ εξ αυτών έχουν εκτεθεί σε πολύ υψηλό κίνδυνο, όσον αφορά την πρόσβαση του πληθυσμό στο νερό, και 14 είναι εκτεθειμένοι σε υψηλότατους κινδύνους για τη βιοποικιλότητα, υποστηρίζουν οι συντάκτες της έκθεσης.
«Τα ποτάμια σε όλον τον κόσμο βρίσκονται σε κατάσταση κρίσης», τονίζει ένας από τους συντάκτες της μελέτης, ο καθηγητής ζωολογίας στο Παν/μιο του Ουϊσκόνσιν Πίτερ Μακ Ιντάιρ.
Για τη σύνταξη αυτής της έκθεσης, που αποτελεί το κεντρικό θέμα της βρετανικής επιστημονικής επιθεωρήσεως Nature, μία διεθνής ομάδα ερευνητών διαπίστωσε την κατάσταση της «υγείας» των κυριοτέρων ποταμών του πλανήτη, αξιολογώντας την πρόσβαση των ανθρώπινων πληθυσμών στο νερό και την κατάσταση του περιβάλλοντος χώρου. Συνολικά στα δεδομένα του υπολογιστή εισήχθησαν 23 εντασιακοί («stress») παράγοντες των ποταμών, όπως η μόλυνση, ο πλούτος της υδρόβιας χλωρίδας και της πανίδας, ο βαθμός αστικοποίησης, η αγροτική και βιομηχανική ανάπτυξη, ή η παρακράτηση των υδάτων.
Οι πλουσιότερες χώρες έχουν επενδύσει σε φράγματα, δεξαμενές, ή σε ταμιευτήρες, που έχουν συμβάλλει στη μείωση κατά 95% των κινδύνων για την τροφοδοσία με νερό των 850 εκατ. κατοίκων τους. Όμως παρά τις τεράστιες επενδύσεις δεν κατέστη δυνατό να μειωθεί η ένταση στις περιοχές των ποταμών, ενώ έχουν συχνά αρνητικό αντίκτυπο στο υδρόβιο περιβάλλον.
Για τους συντάκτες της έκθεσης, θα ήταν πλέον πιο συνετό και ταυτόχρονα οικονομικό, να χτυπηθεί το κακό στη ρίζα του, αντί να πασχίζουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα με την σπατάλη δισ. δολαρίων. Στις δε αναπτυσσόμενες χώρες, που σαφώς δεν διαθέτουν τα χρειώδη κονδύλια για την κατασκευή τέτοιων υποδομών, 3,4 δισ.κάτοικοι βρίσκονται εκτεθειμένοι στην πιο υψηλή απειλή.
«Το μεγαλύτερο τμήμα της Αφρικής, εκτεταμένες ζώνες της Κεντρικής Ασίας, της Κίνας, της Ινδίας, του Περού, ή της Βολιβίας αγωνίζονται για να στεριώσουν τα πλέον υποτυπώδη συστήματα παροχής πόσιμου νερού και καθαρισμού υδάτων», τονίζεται στην έκθεση.