Το ψήφισμα της Συνόδου των Πρυτάνεων

Ολοκληρώθηκε το Σαββατοκύριακο στο Ρέθυμνο η 65η τακτική Σύνοδος των Πρυτάνεων των ελληνικών πανεπιστημίων, κάτω από το βάρος των εξοντωτικών περικοπών στις δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση, αλλά και των νέων κυβερνητικών προτάσεων για το Νόμο - Πλαίσιο.
Στο πλαίσιο της Συνόδου το Υπουργείο Παιδείας ενημέρωσε για πρώτη φορά επίσημα για τις σχεδιαζόμενες αλλαγές. Η Σύνοδος από την πλευρά της κατέληξε σε ομόφωνα ψήφισμα, σύμφωνα με το οποίο "αντιμετωπίζει το προς διαβούλευση κείμενο με ιδιαίτερη επιφύλαξη, δεδομένου ότι εκτός των άλλων εγείρονται σοβαρά θέματα συνταγματικότητας σε προτεινόμενες διατάξεις." Από την άλλη, αναγνωρίζει "θετικά στοιχεία" που προκύπτουν από τις μέχρι σήμερα προτάσεις, και επιφυλάσσεται να καταθέσει τις δικές της.

Ολόκληρο το ψήφισμα έχει ως εξής:


ΨΗΦΙΣΜΑ 65ης ΣΥΝΟΔΟΥ ΠΡΥΤΑΝΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΩΝ Δ.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ
Η Σύνοδος των Πρυτάνεων έλαβε γνώση του κειμένου διαβούλευσης, που για πρώτη φορά κατατέθηκε απ’ ευθείας σε αυτήν, από το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων για την έναρξη του διαλόγου σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο για το δημόσιο Πανεπιστήμιο.


Η Σύνοδος αντιμετωπίζει το προς διαβούλευση κείμενο με ιδιαίτερη επιφύλαξη, δεδομένου ότι εκτός των άλλων εγείρονται σοβαρά θέματα συνταγματικότητας σε προτεινόμενες διατάξεις. Μια πραγματική βάση συζήτησης για τη Σύνοδο θα ήταν η πλήρης κατοχύρωση της αυτοδιοίκησης των Πανεπιστημίων και η διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα τους. Η επιδίωξη μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας στην οργάνωση και λειτουργία των Πανεπιστημίων επιτυγχάνεται με όρους δημοκρατίας και ακαδημαϊκότητας. Η Σύνοδος γνωρίζει σε βάθος τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα το Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο: τα εντεινόμενα οικονομικά προβλήματα των Ιδρυμάτων, οι χρόνιες ελλείψεις σε ακαδημαϊκό, διοικητικό και τεχνικό προσωπικό καθώς και σε υποδομές, η έλλειψη σταθερής και αξιόπιστης πολιτικής υποστήριξης της έρευνας συνθέτουν το σημερινό τοπίο.


Η Σύνοδος αποκρούει φαινόμενα συκοφάντησης του Ελληνικού Δημόσιου Πανεπιστημίου που κλιμακώνονται καθημερινά και διαμορφώνουν συνθήκες απαξίωσής τους.


Λαμβάνοντας υπόψη τα θετικά στοιχεία της μεταρρύθμισης που προκύπτουν από τις μέχρι σήμερα προτάσεις, η Σύνοδος δεσμεύεται να επεξεργαστεί και να καταθέσει στο προσεχές διάστημα, ολοκληρωμένη πρόταση που θα αφορά στην ανασυγκρότηση του Πανεπιστημίου με γνώμονα το συμφέρον της Παιδείας και της Ελληνικής Κοινωνίας.

Με σημερινή ανακοίνωση της, η Πρυτανείας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης ενημερώνει τα μέλη του Πανεπιστημίου για το περιεχόμενο της Συνόδου. 

Την πρώτη ημέρα της Συνόδου συζητήθηκαν τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα πανεπιστήμια της χώρας και συγκεκριμένα η οικονομική κατάσταση και η ελλιπής χρηματοδότηση, η ανεπάρκεια υποδομών και η έλλειψη διδακτικού, διοικητικού και τεχνικού προσωπικού, η καθυστέρηση διορισμών των ήδη εκλεχθέντων νέων μελών ΔΕΠ, η απουσία σταθερής πολιτικής για τη χρηματοδότηση της έρευνας (προγράμματα Ηράκλειτος, Θαλής κλπ), καθώς και τα προβλήματα που προκαλούνται από τη μη έγκριση, από πλευράς υπουργείου, νέων μεταπτυχιακών προγραμμάτων.
Σύμφωνα πάντα με την ίδια ανακοίνωση, ο Πρύτανης και οι αντιπρυτάνεις του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης επεσήμαναν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας και περιέγραψαν τις εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες εντός των οποίων αυτό καλείται να λειτουργήσει τη φετινή χρονιά, κυρίως λόγω της πρωτοφανούς μείωσης του τακτικού προϋπολογισμού και των δημοσίων επενδύσεων. Επιπρόσθετα υπογράμμισαν τις δυσχέρειες που προκύπτουν ως αποτέλεσμα των μεγάλων ελλείψεων σε προσωπικό και εξήγησαν την ιδιαιτερότητα της φετινής χρονιάς, κατά την οποία αυξήθηκαν σημαντικά οι δαπάνες του ΑΠΘ, ως συνέπεια και της αύξησης του πλήθους των φοιτητών λόγω μετεγγραφών. Τέλος παρουσίασαν το ψήφισμα της Συγκλήτου του ΑΠΘ, καθώς και το πνεύμα της γενικότερης συζήτησης που διαμορφώθηκε στην ειδική συνεδρίασή της στις 18/10.

Τη δεύτερη ημέρα, 23/10 το πρωί, κατατέθηκε στη Σύνοδο το κείμενο διαβούλευσης για την έναρξη του διαλόγου με τις προτάσεις του Υπουργείου για τις αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Πρυτανείας του ΑΠΘ, τα θέματα τα οποία συγκεντρώνουν τις σοβαρές επιφυλάξεις της Συνόδου, καθώς εγείρουν ζητήματα αντισυνταγματικότητας, και μη συμβατότητας με τις ακαδημαϊκές αρχές, αφορούν κυρίως στο προτεινόμενο διοικητικό μοντέλο για τα πανεπιστήμια, το οποίο πλήττει το συνταγματικά κατοχυρωμένο θεσμό της αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ. Συγκεκριμένα αναφέρονται δύο λόγοι, πρώτον, οι προβλέψεις περί μεταφοράς αρμοδιοτήτων από τη Σύγκλητο και το Πρυτανικό Συμβούλιο προς τα «συμβούλια διοίκησης», στα οποία θα συμμετέχουν και μη πανεπιστημιακοί, και δεύτερον, ο διορισμός των πρυτάνεων από τα «συμβούλια» αντί της άμεσης εκλογής, μετά από διεθνή προκήρυξη, σύμφωνα με την οποία υποψήφιοι μπορεί να είναι και καθηγητές εκτός των οικείων ιδρυμάτων, ακόμη και από ιδρύματα του εξωτερικού.

Στην απογευματινή συνεδρία το ψήφισμα παραδόθηκε στην ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, ενώ ταυτόχρονα τα μέλη της Συνόδου παρουσίασαν στην υπουργό και τον υφυπουργό τα μεγάλα προβλήματα των ιδρυμάτων τους. Ο Πρύτανης του ΑΠΘ παρουσίασε το ψήφισμα της Συγκλήτου του ΑΠΘ και περιέγραψε την αδιέξοδη οικονομική κατάσταση στο πανεπιστήμιο μας, καθώς και την κατάσταση που διαμορφώνεται λόγω ελλείψεων σε κτιριακές και εργαστηριακές υποδομές και σε προσωπικό, ιδιαίτερα μετά τη συνταξιοδότηση μεγάλου αριθμού εργαζομένων και μετά τη μείωση των αποσπασμένων από την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Επίσης, παρουσιάστηκαν οι δυσκολίες στην αποτελεσματική φύλαξη του πανεπιστημίου, λόγω έλλειψης προσωπικού, καθώς και το πρόβλημα με τις υψηλού κόστους εργολαβίες παροχής υπηρεσιών, ως αποτέλεσμα της μακρόχρονης πολιτικής μη έγκρισης μόνιμων θέσεων διοικητικού και τεχνικού προσωπικού. Στην ερώτηση του Πρύτανη του ΑΠΘ προς την ηγεσία του υπουργείου γιατί, εφόσον η οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν τόσο κακή, δεν μειώθηκαν εγκαίρως οι θέσεις των εισαγομένων στα ΑΕΙ για τη φετινή χρονιά, αλλά και γιατί η κυβέρνηση επέτρεψε τόσο μεγάλο αριθμό μετεγγραφών προς τα κεντρικά πανεπιστήμια, δεν υπήρξε απάντηση. Ο Πρύτανης του ΑΠΘ τέλος παρουσίασε στην ηγεσία του υπουργείου το αίτημα της Συγκλήτου να εξαιρεθεί η ανώτατη εκπαίδευση από την πολιτική της λιτότητας.

Στο τέλος της Συνόδου, προς υλοποίηση της ομόφωνης απόφασης για επεξεργασία κειμένου προτάσεων που θα αναφέρονται στις αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση από την ίδια τη Σύνοδο των Πρυτάνεων, συστήθηκαν 4 επιτροπές, α) για το μοντέλο διοίκησης, β) για την οικονομική αυτοτέλεια και ανάπτυξη, γ) για τα ακαδημαϊκά θέματα και τα θέματα προσωπικού και δ) για τα ζητήματα της έρευνας. Τα μέλη των επιτροπών, αφού διαβουλευτούν με την ακαδημαϊκή κοινότητα και επεξεργαστούν τις θέσεις τους, θα συνθέσουν το τελικό κείμενο σε έκτακτη Σύνοδο των Πρυτάνεων και Προέδρων Δ.Ε., η οποία ορίστηκε για τις 10, 11 και 12 Δεκεμβρίου.

Στην αμέσως επόμενη Σύγκλητο του ΑΠΘ θα τεθεί προς συζήτηση το κείμενο των θέσεων του υπουργείου και θα ξεκινήσει η διαβούλευση για τις προτάσεις που το ΑΠΘ θα καταθέσει στη Σύνοδο των Πρυτάνεων σχετικά με τις αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση.