Με επιστολή του σε όλες τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών της Ε.Ε. το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ECRE) και όλες οι οργανώσεις - μέλη του ανά την Ευρώπη, όπως το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (GSR) στην Ελλάδα, καλεί σε ανάστολή εφαρμογής της συνθήκης του Δουβλίνου ΙΙ και διακοπή των απελάσεων των προσφύγων προς την Ελλάδα.
Επικαλούμενο το παράδειγμα των χωρών που έχουν ήδη προχωρήσει σε αυτή την απόφαση, (βλ εδώ), το ECRE ζητά και από τις υπόλοιπες χώρες να σταματήσουν να επιστρέφουν στην Ελλάδα τους πρόσφυγες που πέρασαν από εδώ πρωτού ζητήσουν άσυλο σε αυτές. Ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου, Bjarte Vandvik, δηλώνει ότι την ίδια στιγμή που τα περισσότερα κράτη μέλη επενδύουν πόρους και προσωπικό στις επιχειρήσεις της Frontex στα ελληνικά σύνορα, συνεχίζουν να ασκούν μεγαλύτερη πίεση στο ελληνικό σύστημα ασύλου με την αποστολή των αιτούντων άσυλο εκεί. Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να είμαστε σοβαρες με την αλληλεγγύη της ΕΕ, καταλήγει.
Το αίτημα στηρίζεται στο γεγονός ότι τα δικαιώματα των προσφύγων στην Ελλάδα παραβιάζονται συστηματικά. Το Συμβούλιο παραθέτει τα παρακάτω στοιχεία.
Στην Ελλάδα, οι περισσότεροι άνθρωποι που χρήζουν διεθνούς προστασίας δεν έχουν καν την ευκαιρία να ζητήσουν ακρόαση για το αίτημα ασύλου. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα εκκρεμούν περισσότερες από 52.000 περιπτώσεις χορήγησης ασύλου. Έτσι στην Αθήνα, γίνονται δεκτές μόνο περίπου νέες 20 αιτήσεις κάθε εβδομάδα. Ακόμα όμως και για εκείνους τους λίγους που καταφέρνουν να υποβάλουν αίτηση για άσυλο στην Ελλάδα, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να αναγνωρισθούν ως πρόσφυγας. αφού μόνο το 0,3% των αιτήσεων έγινε δεκτό το 2009.
Για παράδειγμα, ενώ κανένας πρόσφυγας από το Ιράκ δεν πήρε άσυλο στην Ελλάδα, το 77% των Ιρακινών αιτούντων άσυλο έτυχαν διεθνούς προστασίας στη Γερμανία. Τα συντριπτικά στοιχεία για τα προβλήματα σύστημα ασύλου στην Ελλάδα, αρχίζούν να προκαλούν αλλάγες στις πολιτικές των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Το Βέλγιο (από τις 10 Οκτωβρίου 2010), Νορβηγία (στις 15 Οκτωβρίου 2010), το Ηνωμένο Βασίλειο (στις 17 Σεπτεμβρίου 2010), και η Ισλανδία (14 Οκτωβρίου 2010) έχουν ήδη σταματήσει την αποστολή των αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα. Έχουν αποφασίσει να εξετάσει τους ισχυρισμούς αυτούς στις δικές τους χώρες. Η Ολλανδία έχει αποφασίσει την αναστολή των επιστροφών στην Ελλάδα (από 6 Οκτωβρίου 2010). Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει επίσης ζητήσει την προσωρινή αναστολή όλων των επιστροφών, όταν ο αιτών άσυλο αμφισβητεί την επάνοδό του στην Ελλάδα. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια, Manfred Nowak, σε έκθεση του αναφέρθηκε στις τεράστιες δυσκολίες που συναντούν οι πρόσφυγες για να αποκτήσουν πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου στην Ελλάδα, καθώς και στις κακές συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που βρίσκονται υπό κράτηση. Μετά από αυτή την έρευνα, ο ΟΗΕ ζήτησε επίσης από την ΕΕ να σταματήσει τις μεταφορές αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα και την επαναδιαπραγμάτευση του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙ. Ακολούθησε μια παρόμοια πρόσκληση από τον Thomas Hammarberg, εκ μέρους του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Το ECRE καταλήγει ότι το σύστημα του Δουβλίνου θα πρέπει να αλλάξει. Ζητά την πλήρη αναθεώρηση του κανονισμού, ο οποίο σήμερα επιτρέπει την επιστροφή προσφύγων σε χώρες που δεν παρέχουν επαρκή προστασία. Ως ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, η ECRE υποστηρίζει την καθιέρωση μηχανισμού για την αναστολή μεταγωγών των αιτούντων άσυλο σε κράτη που δεν μπορούν να εγγυηθούν την πλήρη και δίκαιη εξέταση των αιτημάτων τους ή δεν διαθέτουν κατάλληλα πρότυπα υποδοχής των προσφύγων. Η αναστολή θα πρέπει επίσης να συνοδεύεται από υποστηρικτικά μέτρα που θα αποσκοπούν στη βελτίωση της κατάστασης σε αυτό το κράτος μέλος.
Επί του παρόντος, μόνο λίγα κράτη έχουν σταματήσει τις επιστροφές στην Ελλάδα. Σύμφωνα πάντα με την ECRE, ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός αναστολής θα υποχρεώνει όλα τα κράτη μέλη να μοιραστούν την ευθύνη και να ενεργούν με συνοχή.